Jak działa orteza na płaska główkę HEADPRO

Skuteczność działania dziecięcej poduszki ortopedycznej HEADPRO­ (PA-VM-09) w leczeniu deformacji kości czaszki u dzieci od 1. dnia życia

Deformacje kości czaszki, inaczej zwane syndromem płaskiej głowy u niemowląt mogą być zaobserwowane już w dniu narodzin bądź rozwijać się stopniowo w ciągu kilku pierwszych miesięcy życia. Przyczynami spłaszczenia głowy dziecka mogą być czynniki mechaniczne, które oddziałują na głowę już w łonie matki lub w ciągu wczesnego życia noworodka. Najwięcej deformacji pojawia się w pierwszych 3 miesiącach życia dziecka,
gdy kości czaszki są najbardziej podatne na odkształcenia i gdy dziecko spędza najwięcej czasu w pozycji leżącej na plecach.

Od 1990 roku amerykańscy pediatrzy obserwują masowy wzrost liczby dzieci z deformacjami
w obrębie czaszki. Najprawdopodobniej przyczyną tego jest kampania ‘Back to Sleep’, promowana przez Amerykańską Akademię Pediatrów, mająca na celu zmniejszenie ryzyka wystąpienia Zespołu nagłej Śmierci Niemowląt (SIDS) poprzez spanie dzieci na plecach¹. Kampania spowodowała zmniejszenie liczby zgonów spowodowanych nagłą śmiercią łóżeczkową o połowę, natomiast drastycznie zwiększyła liczbę deformacji czaszki
u niemowląt (w latach 2004-2008 – wzrost o przeszło 400%)².

Syndrom płaskiej głowy u niemowląt przybiera 3 formy:
– plagiocefalii
– brachycefalii
– scafocefalii (dolichocefalia)

1. PLAGIOCEFALIA

Plagiocefalia to najczęstsza deformacja czaszki u niemowląt. Termin ten opisuje diagonalną asymetrię główki dziecka, co powoduje jej jednostronne spłaszczenie i asymetrię twarzy. Spowodowana jest spędzaniem większości czasu w pozycji leżenia tyłem. Charakteryzuje się:

– spłaszczeniem głowy z jednej strony
– asymetrią ułożenia uszu (jedno ucho „wysunięte” do przodu)
– asymetrią ułożenia głowy
– asymetrią ułożenia oczu (jedno oko wydaje się mniejsze)
– asymetrią ułożenia policzków (jeden policzek wydaje się pełniejszy)
– czubek głowy „nachylony”

2. BRACHYCEFALIA

Inaczej zwana „krótkogłowie”. Taki kształt czaszki jest bardzo częsty u dzieci z zespołem Downa. Charakteryzuje się:

– spłaszczeniem tylnej części głowy
– znacznym wydłużeniem kształtu głowy
– twarz wydaje się nieproporcjonalnie mała do wielkości głowy
– głowa jest szeroka (najszersza część głowy znajduje się nad linią oczu)
– czubki uszu mocno odstają

3. SCAFOCEFALIA

Inaczej zwana „dolichocefalia”. Głowa dziecka z scafocefalią jest długa i wąska, a czoło szerokie. W odróżnieniu od plagiocefalii i brachycefalii, scafocefalia jest wadą wrodzoną, często występującą u wcześniaków. Może być również spowodowana zaklinowaniem się główki dziecka pod żebrami w trakcie ciąży. Charakteryzuje się:

– wydłużeniem i zwężeniem głowy
– kwadratowym czołem

Czynniki ryzyka wystąpienia deformacji w obrębie czaszki dzielimy na prenatalne, okołoporodowe i poporodowe. Przedstawia je tabela nr 1.

TABELA 1

Czynniki ryzyka wystąpienia deformacji czaszki

Źródło: Linz, C; Kunz, F; Böhm, H; Schweitzer, T, Positional Skull Deformities: Etiology, Prevention, Diagnosis, and Treatment. Etiology, prevention, diagnosis, and treatment, Dtsch Arztebl Int 2017; 114(31-32): 535-42

Badanie, opublikowane w 2010 roku przez Amerykańską Akademię Pediatrów dowodzi jednoznacznie, że „plagiocefalia jest połączona z wolniejszym rozwojem neuromotorycznym”
oraz że jest „jednym z czynników wpływających na opóźnienia neurorozwojowe³”.

Największy wpływ na rozwinięcie się plagiocefalii u niemowląt ma pozycja leżenia
na plecach. Jest ona bezpieczna dla dziecka, gdyż redukuje ryzyko uduszenia, tzw. śmierci łóżeczkowej. Natomiast, powoduje ona powstawanie sił działających na plastyczne jeszcze kości czaszki dziecka. Co więcej, badania potwierdzają, że 64% niemowląt
z deformacją ułożeniową główki, cierpi na asymetrię napięcia mięśni karku i szyi⁴. Tego typu zaburzenie może skutkować wieloma negatywnymi konsekwencjami w przyszłości,
tj. poważne wady postawy ciała.

W trakcie urodzenia szwy czaszkowe nie są zrośnięte, po to aby ułatwić dziecku przejść ciężką drogę przez kanał rodny matki. Obwód głowy czaszki dziecka podwaja się w trakcie
6-7 miesięcy jego życia. Jest ona mocno plastyczna, dlatego działanie sił zewnętrznych, takich jak nacisk wytworzony w pozycji leżenia tyłem, może powodować plagiocefalię
lub brachycefalię ułożeniową.

Według badaczy, w przypadku występowania deformacji złożeniowych głowy dziecka, konieczna jest wczesna interwencja⁵. Najważniejszym postępowaniem w celu redukcji deformacji jest jak najczęstsza zmiana ułożenia główki dziecka, tuż od jego narodzin⁶, spędzanie dużo czasu w leżeniu na brzuchu⁷, a także stosowanie specjalistycznej poduszki ortopedycznej.

Niestety, tradycyjne poduszki ortopedyczne dla dzieci nie są wystarczające w celu profilaktyki deformacji ułożeniowych kości czaszki. Zdaniem ekspertów tylko użytkowanie specjalistycznej miękkiej poduszki ortopedycznej, stworzonej z myślą o syndromie płaskiej głowy, zmniejsza ryzyko powstania deformacji ułożeniowych głowy dziecka i redukuje jej asymetrię⁸.

Badania jednoznacznie wskazują, że stosowanie odciążenia za pomocą specjalnie zaprojektowanej poduszki ortopedycznej redukuje wywoływany przez siły zewnętrzne nacisk na główkę dziecka i zmniejsza ryzyko wystąpienia deformacji ułożeniowych czaszki, takich jak plagiocefalia czy brachycefalia⁹.

Z tego powodu specjalistyczna poduszka ortopedyczna HEADPRO^TM jest polecana przez pediatrów , ortopedów oraz rehabilitantów w Polsce i na świecie!

Sylwia Seweryn
fizjoterapeutka
członek AAOP